Στροφή στην εναλλακτική διαχείριση. ρεπορτάζ: Ήλεκτρα Βισκαδουράκη

Στέρεα θεμέλια για την εναλλακτική διαχείριση απορριμμάτων πρόκειται να βάλει η περιφερειακή διοίκηση της Ρ. Δούρου στην Αττική, καθώς την ερχόμενη Πέμπτη 8 Οκτωβρίου, πρόκειται να εγκριθεί από το αρμόδιο αυτοδιοικητικό όργανο ο νέος Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΠΕΣΔΑ).

Η φιλοσοφία του βρίσκεται στον αντίποδα του προηγούμενου συγκεντρωτικού μοντέλου, που στηριζόταν κατ' αποκλειστικότητα στο μοντέλο εργοστασίων, κατασκευασμένων στις προδιαγραφές αποδοτικότητας, που έθεταν οι εργολάβοι, προβάλλοντας το δικό τους συμφέρον εις βάρος του Δημοσίου και των πολιτών. Ο νέος ΠΕΣΔΑ ανοίγει ουσιαστικά τον δρόμο στην σύγχρονη εναλλακτική διαχείριση απορριμμάτων και είναι ικανός να λειτουργήσει ως καλό παράδειγμα, που θα φέρει την Ελλάδα πιο κοντά στον κοινοτικό στόχο έως το 2020.

Πώς οι πολίτες μπορούν να συμβάλουν κάνοντας προδιαλογή υλικών

Μπορεί η ορολογία να περιπλέκει τα πράγματα, αλλά σίγουρα ο κάθε πολίτης - καταναλωτής ξέρει πλέον ότι για κάθε πλαστικό, μεταλλικό ή γυάλινο δοχείο που χρησιμοποιεί, υπάρχουν κι άλλες χρήσεις μετά την πρώτη. Με δεδομένο ότι αυτά τα υλικά μπορούν να αξιοποιηθούν πολλές φορές, είναι χρήσιμο και αποτελεσματικό για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον να τα βάζει σε ειδικό κάδο, για να ανακυκλώνονται. Ενώ, τα βιοαποδομήσιμα ή οργανικά υλικά που προκύπτουν από υπολείμματα τροφών μπορούν κάλλιστα να αξιοποιούνται ως λίπασμα και να μην αναμειγνύονται με υλικά τα οποία μπορούν να ανακυκλωθούν. Αυτή ουσιαστικά είναι η διαδικασία της προδιαλογής.

Απαραίτητα τα τοπικά σχέδια διαχείρισης απορριμμάτων για να κλείσει η Φυλή

Απλές, λοιπόν, πρακτικές, που στην αρχή ίσως δυσκολεύουν τις καθημερινές μας συνήθειες, μπορούν πολύ γρήγορα να γίνουν κτήμα μας και να βοηθήσουν στην βελτίωση του περιβάλλοντός μας. Έπειτα, έρχεται ο τοπικός σχεδιασμός σε επίπεδο γειτονιάς και δήμου, που θα συμβάλει στη βιώσιμη διαχείριση των απορριμμάτων, για να πάψει το επόμενο διάστημα να υφίσταται το αίσχος της χωματερής της Φυλής, που είναι και επιβαρυντική για την ευρύτερη περιοχή και θανατηφόρα για τους ανθρώπους που μένουν εκεί. Αυτό τον στόχο έχουν άλλωστε και τα τοπικά σχέδια διαχείρισης απορριμμάτων, τα οποία περιλαμβάνονται τόσο στον Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων όσο και στον ΠΕΣΔΑ, που προωθεί η Ρ. Δούρου. Η ίδια έχει πει επανειλημμένα πως "πρέπει άμεσα να ξεκινήσουμε από μια νέα, στέρεα αφετηρία, για μια οικονομικά, κοινωνικά και οικολογικά δίκαιη και βιώσιμη διαχείριση των απορριμμάτων της Αττικής. Στο χέρι μας είναι η υλοποίησή της με σοβαρότητα, σύστημα και πολύ δουλειά, στα βέλτιστα χρονικά περιθώρια, προς όφελος της Αττικής και των πολιτών της".

Μικρότερο κόστος για τον δημότη, μεγαλύτερη ωφέλεια για το περιβάλλον

Δίνοντας, μάλιστα, το στίγμα της πολιτικής της έχει διασαφηνίσει ότι η διαχείριση απορριμμάτων πρέπει να είναι υπό δημόσιο έλεγχο, προκειμένου αυτό το όφελος να επιστρέφεται άμεσα στον πολίτη - δημότη. Ας σκεφτεί κάθε κάτοικος του Λεκανοπεδίου ότι για κάθε έναν τόνο σύμμεικτων απορριμμάτων που ρίχνεται στην Φυλή πληρώνει μέσω δημοτικών τελών περί τα 130 ευρώ. Ουσιαστικά είναι λεφτά πεταμένα στη χαβούζα των χύδην απορριμμάτων, την ώρα που με πολύ μικρότερο κόστος, μπορεί να έχει και καλύτερο περιβάλλον. Σε αυτό το πλαίσιο είναι κρίσιμο να σκεφτούμε ότι οι στόχοι που θέτει ο νέος ΠΕΣΔΑ είναι να υπάρχει διαλογή στην πηγή του 52% του συνολικού όγκου απορριμμάτων και το 48%, θα κατευθύνεται σε μονάδες επεξεργασίας. Από αυτό το 48% το 25% θα οδηγείται στην ανακύκλωση, το 30%, που είναι από βιοαπόβλητα σύμμεικτων απορριμμάτων θα γίνεται κομπόστ αποκαταστάσεων και το υπόλοιπο θα πηγαίνει για ταφή.

Απαραίτητα τα πράσινα σημεία και οι μονάδες επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων

Σε αυτή την κατεύθυνση, στον νέο ΠΕΣΔΑ πρέπει να ενσωματωθούν τα τοπικά σχέδια διαχείρισης απορριμμάτων, τα οποία είναι στην αρμοδιότητα των δήμων να τα καταρτίσουν, και τα πράσινα σημεία. Εκεί μεμονωμένοι δήμοι ή συστάδες δήμων θα συγκεντρώνουν υλικά προς επανάχρηση ή ανακύκλωση και ογκώδη. Επίσης, μπορούν να αναζητηθούν χώροι για επεξεργασία βιοαποβλήτων, ώστε να δημιουργείται κομπόστ, το οποίο όσο πιο καθαρό, δηλαδή όσο καλύτερα προδιαλεγμένο, είναι, τόσο πιο χρήσιμο μπορεί να είναι για εδαφοβελτιωτικό. Στον ΠΕΣΔΑ υπάρχει και πρόνοια για μονάδες επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων με δυνατότητα επέκτασης του Εργοστασίου Μηχανικής Ανακύκλωσης στη Φυλή τουλάχιστον στους 400.000 τόνους ετησίως και τη δημιουργία νέων μονάδων συνολικής δυναμικότητας 500-600.000 τόνων ετησίως. Τέλος, στον ΠΕΣΔΑ υπάρχει πρόβλεψη για δημιουργία δικτύου τελικής διάθεσης υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ).