ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ 2η ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΠΕΣΔΑ . ( Η παρέμβαση μου στην συνεδρίαση της επιτροπής διαβούλευσης)

Η γενική κατεύθυνση του νέου ΠΕΣΔΑ είναι στην σωστή κατεύθυνση για δύο βασικούς λόγους. 

 Ο πρώτος λόγος είναι πως οι στόχοι του νέου ΠΕΣΔΑ έχουν προσαρμοστεί με τους φιλόδοξους στόχους του νέου ΕΣΔΑ που έχει ήδη ολοκληρωθεί 

και ο δεύτερος είναι η έμφαση στη προδιαλογή μέσω των τοπικών σχεδίων διαχείρισης.

 Αξίζει εδώ να σημειωθεί πως η ιδέα για την άμεση εφαρμογή των ΤΣΔ που είναι πλέον υποχρεωτικά για όλους τους ΟΤΑ σύμφωνα με το νέο ΕΣΔΑ , ξεκίνησε πρώτα από τον ΕΔΣΝΑ στην Αττική με πρωτοβουλία της κ. Δούρου.

 Το πρόβλημα είναι πως η γενική κατεύθυνση δεν φτάνει για να έχουμε ένα σύγχρονο και ολοκληρωμένο ΠΕΣΔΑ.

Στην απόφαση του Δ.Σ υπάρχει το διακηρυκτικό μέρος του σχεδίου απόφασης  που είναι ο προσδιορισμός στόχων και εκεί  γίνεται μια  προσπάθεια εναρμονισμού με το πνεύμα του νέου εθνικού σχεδιασμού, που υπάρχει πράγματι η  αντίληψη για την αποκεντρωμένη διαχείριση των αποβλήτων, με έμφαση στην προδιαλογή των υλικών και στο δημόσιο και κοινωνικό χαρακτήρα της.

Μιλώ για το ισοζύγιο των ΑΣΑ για το 2020    που αναλύονται και καθορίζονται οι στόχοι σύμφωνα με το ΕΣΔΑ που οδηγούν στα ακόλουθα.

• ανάκτηση με προδιαλογή στο 53% της ποσότητας των παραγόμενων ΑΣΑ κατά το 2020 (η προδιαλογή θα γίνεται σε επίπεδο δήμου με τα τοπικά σχέδια και την διαλογή στην πηγή .

•   ανάκτηση από επεξεργασία συμμείκτων στο 25% της ποσότητας κατά το 2020 σε ΜΕΑ.

•   Τελική διάθεση με ταφή, στο 22% της ποσότητας κατά το 2020.

( η τελική διάθεση θα γίνεται στους ΧΥΤΥ ).

Μέχρι εκεί. Στον πίνακα με το  ισοζύγιο περιορίζονται και τελειώνουν τα μόνα συγκεκριμένα πράγματα  που λέμε.

Όμως η καρδιά του ΠΕΣΔΑ βρίσκεται πάντα στο σχεδιαστικό κομμάτι  και εδώ το σχεδιαστικό κομμάτι σχεδόν απουσιάζει.

Υπάρχουν μόνο κάτι  ελάχιστες  αναφορές στις αναγκαίες υποδομές που περνούν σχεδόν απαρατήρητες

Για να γίνω πιο συγκεκριμένος. Ο κ. Σταμέλος λέει και σωστά πως το σύστημα εδράζεται στην ταφή δηλαδή στους ΧΥΤΥ.

Παρά ταύτα,  στο προτεινόμενο σχέδιο δεν προσδιορίζεται ούτε ο αριθμός, ούτε η περιοχή κάλυψης, ούτε η δυναμικότητα και η χωροθέτηση των νέων ΧΥΤΥ.

 Υπάρχει μόνο μια γενική αναφορά στους εγκεκριμένους χώρους του Ν.3164/2003 που πρέπει να εξεταστούν κατά προτεραιότητα. Αλλά όλοι ξέρουν εδώ πως αυτό δεν σημαίνει σχεδόν τίποτα τώρα πλέον. Μερικοί σημαντικοί χώροι δεν υπάρχουν πλέον. Η Φυλή έχει τελειώσει , το Μελετάνι έχει γίνει δάσος , τα σπίτια έχουν φτάσει σχεδόν μέσα στο λατομείο του Μουσαμά κλπ.

Στο ισοζύγιο φαίνεται πως το 2020 το 50% των απορριμμάτων σε σύμμεικτη μορφή   θα πηγαίνει σε ΜΕΑ για περαιτέρω ανάκτηση και εκτροπή από την τελική διάθεση .

Παρά ταύτα στην απόφαση γίνεται μόνο μια αναφορά στο ΕΜΑΚ της Φυλής και δεν προσδιορίζεται  ούτε ο αριθμός, ούτε η περιοχή κάλυψης, ούτε η δυναμικότητα και η χωροθέτηση των νέων ΜΕΑ που θα καλύψουν το υπόλοιπο 70% των αναγκών.

Η γνώμη μου είναι πως στο  ΠΕΣΔΑ  τα μεγάλα έργα όπως οι ΧΥΤΥ και οι ΜΕΑ θα πρέπει να είναι χωροθετημένα , ονοματισμένα και με σχετικό προϋπολογισμό, σύμφωνα με τη δυναμικότητά τους.

Μερικές πολύ σύντομες παρατηρήσεις ακόμα.

Δεν καταλαβαίνω γιατί να επιμένουμε ακόμα στον αναχρονισμό να χωρίζουμε την Αττική μόνο σε 2 Δ.Ε . Στα νησιά με 0.5% και την στερεά με 99,5%. Πρέπει να πάμε σε περισσότερες Δ.Ε με πληθυσμιακά και χωροταξικά κριτήρια.  Η ΠΡΩΣΥΝΑΤ πήρε την πρωτοβουλία και θα καταθέσει μια  πρόταση για την συγκρότηση νέων Δ.Ε στην Αττική την άλλη Πέμπτη .

Όλοι γνωρίζουν πως το συγκεντρωτικό μοντέλο διαχείρισης χτίσθηκε με βάση την Φυλή που έχει χαρακτηρισθεί μνημείο περιβαλλοντολογικού μακελειού και αρρώστιας.

Όλοι γνωρίζουν επίσης πως μετά και την Β΄ Φάση δεν υπάρχει άλλος διαθέσιμος χώρος στην ΟΕΔΑ για ΧΥΤΑ. Για ποιόν λόγο λοιπόν δεν υπάρχει ρητή δέσμευση στο νέο ΠΕΣΔΑ πως η Φυλή δεν θα δέχεται πλέον απορρίμματα για τελική διάθεση μετά την Β΄Φάση;

Ειλικρινά αυτό δεν το καταλαβαίνω. Θεωρώ πως αυτό δεν έχει καμιά λογική και θα ήθελα μια εξήγηση.

Επίσης στην απόφαση  δεν υπάρχει  δέσμευση για την απομάκρυνση του Αποτεφρωτήρα παθογόνων από την ΟΕΔΑ Φυλής και η κατασκευή νέας μονάδας  σε επιλεγμένο ασφαλή χώρο μακριά από τον αστικό ιστό.

Δεν υπάρχει ούτε νύξη για αυτό το ζήτημα παρά το ότι υπάρχουν πρόσφατες σχετικές αποφάσεις της Ε.Ε του ΕΔΣΝΑ για την απομάκρυνση της μονάδας.

Μια παρατήρηση ακόμα . Εχτές συνεδρίασε η ομάδα εργασίας της ΠΟΕ ΟΤΑ για την αναθεώρηση.

 Η εκτίμηση της ομάδας εργασίας είναι πως οι διαδικασίες για την εξεύρεση νέων χώρων τελικής διάθεσης στην Αττική έχουν καθυστερήσει απαράδεκτα   με αποτέλεσμα να  υπάρχει πλέον σοβαρός κίνδυνος να οδηγηθούμε σε σοβαρότατη κρίση με την ολοκλήρωση της Β΄ Φάσης του ΧΥΤΑ Φυλής που υπολογίζεται στα τέλη του 2018.

Η ομάδα εκτιμά πως στο χρονικό διάστημα μέχρι το 2019 είναι σχεδόν αδύνατον να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες των αδειοδοτήσεων και των διαγωνιστικών διαδικασιών και να  ετοιμαστούν οι  εγκαταστάσεις των νέων ΧΥΤΥ.

 Η Π.Ο.Ε.- Ο.Τ.Α. έχοντας και την εμπειρία της Πελοποννήσου,  γνωρίζει καλύτερα από τον κάθε ένα τι σημαίνει κρίση σκουπιδιών και επισημαίνει για άλλη μια φορά τον σοβαρότατο κίνδυνο της κρίσης καλώντας την περιφερειακή αρχή και τον ΕΔΣΝΑ αναλογιστούν τους κινδύνους και τις ευθύνες τους.

Το προτεινόμενο σχέδιο λοιπόν θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί και ως μια εισαγωγή στον ΠΕΣΔΑ,  αλλά ΠΕΣΔΑ δεν είναι και νομίζω πως χάνουμε μια μεγάλη ευκαιρία να κάνουμε ένα σύγχρονο ΠΕΣΔΑ που ανταποκρίνεται στις ανάγκες της εποχής μας. 

 Θωμάς Μπιζάς .